ADM Jizzakh yillik avtomobil ishlab chiqarish quvvatini 100 ming donaga yetkazadi
Ikki yil avval “Jizzax” erkin iqtisodiy zonasida ADM Jizzakh zavodi o‘z ishini boshlagan edi. Biz bu katta obyekt haqida nimalarni bilamiz?
ADM Jizzakh — O‘zbekistondagi bir qator brendli avtomobillar ishlab chiqaruvchi zavod. Tez orada u eng yirik avtomobilsozlik klasterlaridan birining markaziga aylanishi kerak, uning asosiy maqsadi mamlakatimizda mahalliylashtirilgan ishlab chiqarishni rivojlantirishdir.
Birgina zavodni rivojlantirishning birinchi bosqichida 12,6 million dollarlik investitsiyalar jalb qilindi va yiliga 25 ming dona avtomobil ishlab chiqarish quvvatiga ega yig‘ish majmuasi foydalanishga topshirildi. ADM Jizzakh hozirda Kia (Janubiy Koreya) va Chery (Xitoy) brendlari ostida 15 xil avtomobil modellarini ishlab chiqarmoqda.
Ko‘pchilikni qanday qilib mamlakatdagi bunday eng nufuzli va muhim obyektning bir qismiga aylanish mumkinligi qiziqtiradi?
Hozirgi kunga qadar zavodda 500 ta yangi ish o‘rni yaratildi.
Eslatib o‘tamiz, yirik yig‘ish sexi o‘z faoliyatini 2021-yil mart oyida boshlagan va 2023-yilning 31-martiga qadar jami 16 450 dona turli rusumdagi avtomobil ishlab chiqargan. Umuman olganda, 2023-yil oxiriga qadar 25 mingta avtomobil ishlab chiqarish rejalashtirilgan.
2021–2022-yillarda mamlakatimiz davlat byudjetiga 619 milliard so‘mdan ortiq soliq to‘lovlari to‘lab berildi, bu esa ADM Jizzakh korxonasini Jizzax viloyatidagi eng yirik soliq to‘lovchilardan biriga aylantirish imkonini berdi. 2023-yilga kelib bu ko‘rsatkich ikki barobar ortadi.
Biroq avtomobil zavodi bu bilan to‘xtamoqchi emas. Hozirgacha erishilgan barcha ijobiy natijalar faqat birinchi bosqichdir. Ikkinchi bosqichda korxonaning yillik ishlab chiqarish quvvatini 100 ming donaga yetkazish va kuzovlarni payvandlash va bo‘yash, yig‘ish va avtomobilni yakuniy sinovdan o‘tkazish sexlarini o‘z ichiga oluvchi kichik yig‘ish (CKD) majmuasi faoliyatini yo‘lga qo‘yish rejalashtirilgan.
Ayni paytda yangi binolarni qurish bo‘yicha faol ishlar olib borilmoqda, asosiy texnologik jihozlarni o‘rnatish tez orada boshlanadi, majmuaning o‘zi esa 2024-yilning birinchi choragida foydalanishga topshirilishi rejalashtirilgan.
Loyihaning umumiy qiymati 300 million dollardan ortiq bo‘lib, shundan 226 million dollari avtomobil yig‘ish zavodini tashkil etishga, qo‘shimcha 80 million dollar avtomobil butlovchi qismlari ishlab chiqarish klasterini qurishga yo‘naltiriladi. Shuningdek, loyiha doirasida o‘z logistika zonasini yaratish uchun 5,5 kilometrlik temir yo‘l yotqizildi.
Kichik ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish uchun asosiy uskunalar Janubiy Koreya kompaniyalari, jumladan, Kia korporatsiyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va zavodga yetkazib berilgan. Jumladan, bo‘yoq sexi uchun — 480 dona, yig‘ish sexi uchun — 430 dona va payvandlash sexi uchun 91 dona uskunalar bilan to‘ldirilgan konteyner yetkazib berish rejalashtirilgan. 10-aprelda esa uskunalarni montaj qilish ishlari boshlanadi.
Ammo bu hali hammasi emas. Zavod yaqinidagi 250 ming kvadrat metr hududdan avtomobil butlovchi qismlarini mahalliylashtirish uchun ishlab chiqarish klasterini yaratishda foydalaniladi.
Natijada kichik hajmdagi ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘ygan kompaniya bozorda xaridorlarga taqdim etilayotgan modellar assortimentini kengaytirishga va umuman, O‘zbekiston avtomobil bozorida raqobat kuchayishiga erishadi.
Zavod import va logistika xarajatlarini kamaytiradi va “Jizzax” erkin iqtisodiy zonasida 3000 ga yaqin yangi ish o‘rni yaratadi.